راهبردهای تربیتی از دیدگاه قرآن

نویسندگان

  • سید ابوالقاسم موسوی پژوهشگر پژوهشکده آستان قدس رضوی
  • نبی‌الله صدری‌فر عضو هیأت علمی گروه معارف اسلامی دانشگاه پیام نور.
چکیده مقاله:

قرآن به عنوان کتاب آسمانی و معجزه جاوید برای تربیت و هدایت بشر نازل شده است با توجه به همین اصل اساسی (هدایت گری) قرآن، در این مقاله با مطالعه در آیات قرآن راهبردها و شیوه های تربیتی از دیدگاه قرآن مورد بررسی قرار گرفته شده. و به سه راهبرد کلی تقسیم شده که می‌توان تقسیمات دیگری در این خصوص انجام داد. این مقاله، راهبرد تربیتی را در سه مقوله تحلیل و بررسی می‌نماید. یک: راهبرد شناختی بینشی؛ در این راهبرد به آیاتی پرداخته شده که در هدف آنها شناختن مبدا، معاد و چرایی خلقت انسان مورد نظر است. و با ارجاع انسان به تعقل و تفکر، یاد معاد، تذکر به نعمت های الهی و عبرت آموزی به این شناخت و بینش می‌پردازد. راهبرد دوم راهبرد گرایشی است. این راهبرد به آن دسته از گزاره های قرآنی پرداخته شده که میل به عمل را در انسان شعله ور می‌نماید. از جمله راهکارهای این شیوه می‌توان به: پرورش ایمان، پرورش محبت، توبه و انذار و تبشیر و پاداش و تنبیه اشاره نمود. راهبرد سوم که در آیات قرآن بدان پرداخته شده راهبردهای رفتاری است که در واقع به شیوه عملی سعی در هدایت متربیان می‌شود. از جمله : ارائه الگوی اخلاقی تربیتی در عمل، اسوه سازی، تعظیم شخصیت متربی، تذکر، آزمایش و ابتلا پرداخته شده است.    

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

کارکردهای روان‌شناختی- تربیتی درد و رنج از دیدگاه قرآن کریم

دنیایی که ما در آن زندگی می‌کنیم همراه با رنج‌ها، دردها، گرفتاری‌ها و مشکلات است. دردها و رنج‌هایی از قبیل تنهایی، نا امیدی، افسردگی و شکست که همانند سایه ما را تعقیب می‌کنند. در ادبیات قرآنی مسأله سختی‌ها و دشواری‌ها و نقش آن‌ها در زندگی مورد توجه قرار گرفته است. بسیاری از مردم در زندگی خود این حقیقت را تجربه کرده‌اند که هنگام بروز مشکلات طاقت فرسا و هجوم طوفان‌های سخت زندگی، در زمان‌هایی که ا...

متن کامل

آثار تربیتی اختفای زمان قیامت از دیدگاه قرآن

پرورش روح و روان انسان و تربیت جامعه دینی بر اساس نهادینه کردن آموزه‌های قرآنی، پیوندی ناگسستنی با تاروپود باور به قیامت دارد. یکی از ویژگی­‌های مهم قیامت که علمش نزد پروردگار محفوظ مانده است و پنهان بودنش برای تربیت نفوس بشری، معنا می‌یابد، زمان وقوع آن است که با پایان حیات این جهانی رقم می‌خورد. از منظر قرآن کریم آثاری که بر مخفی بودن زمان قیامت مترتب می‌شود، از یک‌سو فرد را با آزادی در اعمال...

متن کامل

راهبردهای تربیتی اعتدال فرهنگی در قرآن و حدیث

برای نیل به عزت، اقتدار و پیشرفت، مهم­ترین نیاز پیشِ روی جوامع اسلامی، اعتدال­خواهی و اعتدال­پذیری  است. فراوانی کانون­ها و مراکز تأثیرگذار فرهنگی، که لایه­هایی از افراط و تفریط به درون آنها راه یافته، دستیابی به این مهم را دشوار کرده است؛ بنابراین برای تحقق و گسترش فرهنگ مشترک؛ در معنای آرمانی آن، تعامل میان این کانون­ها و توافق آنها بر شاخص­های اعتدال، در فضای عمومی جوامع اسلامی، که امروز با خ...

متن کامل

آثار تربیتی عفو از منظر قرآن مجید

چکیده عفو از مفاهیم برتر اخلاقی است که در سعادت و تعالی فردی و اجتماعی انسان‌ها نقش مؤثری ایفا می‌کند و دارای آثار و فوائدی است که از لحاظ رشد روانشناختی و تربیتی فرد و جامعه اهمیت فراوانی دارد. در مقاله حاضر بعد از معناشناسی واژه «عفو» و واژگان مشابه آن در قرآن، با بهره گیری از تفاسیر، آثار تربیتی عفو از دیدگاه قرآن کریم بررسی شده و این نتایج به عنوان آثار تربیتی عفو به دست آمده است: جلب رضایت...

متن کامل

مفاهیم تربیتی اسلام از دیدگاه قرآن در ادبیات کودکان و نوجوانان

هدف پژوهش حاضر تحلیل محتوای ادبیات کودکان و نوجوانان و جست و جوی مفاهیم تربیتی اسلام از دیدگاه قرآن در زمینه ارتباط انسان با خداوند، خویش، خلق، و طبیعت است. به همین منظور، با استفاده از روش پژوهش، تحلیل محتوا در 283 داستان برگزیده کودکان که طی سالهای 1358، 1378 تالیف و توسط 8 مرکز و سازمان دولتی و غیر دولتی به عنوان کتاب برگزیده سال انتخاب شده و جایزه گرفته‌اند. گروه‌های سنی، شامل ج (8-9 سال) ج...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 3  شماره 1

صفحات  121- 161

تاریخ انتشار 2013-05-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

کلمات کلیدی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023